Yemen

Republica de Yemen الجمهوريّة اليمنية Al-Chumhūriyya al-Yamaniyya'
(En detalle) (En detalle)
Lema nacional: Allah, al-Watan, at-Thawra (arabe; «Dios, a Patria, a Revolución»)
Himno nacional: Republica Unita
Capital  • Población  • Coordenatas	Sana 1.303.000 (2000) 15°21' N 44°22' E
Mayor ciudat	Sana
Idiomas oficials	Arabe
Forma de gubierno President Primer ministro	Republica parlamentaria Ali Abdullah Saleh Abdul Qadir Bajamal
Unificación	22 de mayo de 1990
Superficie  • Total  • % augua Mugas Costas	Posición 48º 527.968 km² Espernible 1.746 km 1.906 km
Población  • Total  • Densidat	Posición 50º 20.727.063 (2005) 37 hab/km²
PIB (PPA)  • Total (2005)  • PIB per capita	Posición 112º US$ 19.324 millons US$ 745
Moneda	Rial yemenín (YER)
Chentilicio	Yemenín/a[1]
Zona horaria  • en Verano	UTC+3 UTC+3
Dominio d'Internet	.ye
Codigo telefonico	+967
Prefixo radiofonico	7OA-7OZ
Codigo ISO	887 / YEM / YE
Miembro de: ONU, Liga de Estaus Arabes

A Republica de Yemen ye un estau de Orient meyo, situau a lo sud d'a peninsula de Arabia, rodiau por a mar Arabica, o golfo d'Adén y a mar Roya; entre Omán y Arabia Saudita.

A suya capital ye Sana, estando tamién a ciudat con mayor población d'o país.

Con una superficie de 530.000 kilometros cuadraus y una costa a la raya de 2.000 kilometros, Yemen ye lo segundo estau arabe sobirano mas gran d'a Peninsula Arabica. S'estima que la población d'o país ye de 34,7 millons en 2023.

Mientres o sieglo XIX, o país va estar dividiu entre los imperios otomán y britanico. Dimpués d'a Primera Guerra Mundial, s'establió lo Reino Mutawakkilita de Yemen, que se convertió en a Republica Arabe de Yemen (Yemen d'o Norte) en 1962 dimpués d'un golpe d'estau. Yemen d'o Sud s'independizó en 1967. En 1990, os dos estaus yemenins s'unioron pa formar a moderna Republica de Yemen (al-Jumhūrīyah al-Yamanīyah). Ali Abdullah Saleh estió lo primer president d'a nueva republica dica la suya dimisión en 2012.^[2]

Dende 2011 o país ye sumiu en una guerra civil.

Yemen ye un d'os países menos desembolicaus d'o mundo, enfrontina importants obstaclos pa lo desembolique sostenible y ye un d'os países mas pobres d'a rechión de Orient Meyo y Africa d'o Norte. As Nacions Unidas informoron en 2019 que Yemen teneba lo mayor numero de personas que amenisteban aduya humanitaria, lo que puyaba a uns 24 millons de personas, o que representa cuasi que lo 75 % d'a suya población. En 2020, Yemen ocupó la posición mas alta en l'Índiz d'Estaus Fráchils y lo segundo pior en l'Índiz Global d'a Fambre, superau nomás que per a Republica Centroafricana. Amás, tien l'índiz de desembolique humán mas baixo de totz os países no africans.

1. ↑ (an) Diccionario ortografico de l'aragonés (Seguntes la Propuesta Ortografica de l'EFA). Versión preliminar. Estudio de Filología Aragonesa. ISSN 1988-8139. Octubre de 2022.
2. ↑ (en) Laura Etheredge: Saudi Arabia and Yemen, 2011. The Rosen Publishing Group. p. 137. ISBN 978-1-61530-335-9.